به گزارش وبسایت getideas، در دنیای امروز، برنامهنویسی به یک مهارت ضروری برای موفقیت تبدیل شده است. تقریباً در هر زمینهای که فکر میکنید، از توسعه وب و طراحی اپلیکیشنهای موبایل گرفته تا هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، برنامهنویسی نقشی اساسی ایفا میکند. به همین دلیل، تقاضا برای برنامهنویسان ماهر و کارآمد در سراسر جهان به طور پیوسته در حال افزایش است.
اگر شما هم به دنبال شغلی پردرآمد، پویا و آیندهدار هستید، برنامهنویسی میتواند گزینه مناسبی برای شما باشد. در این مطلب جامع، همه چیز را درباره شغل برنامهنویسی، از صفر تا صد، به شما خواهیم گفت.
برنامهنویسی چیست؟ بررسی و تشریح کامل
برنامهنویسی فرآیند نوشتن مجموعه دستورات و الگوریتمها به زبانهای قابل فهم برای کامپیوتر است تا کامپیوتر بتواند وظایف خاصی را انجام دهد. این دستورات به زبانهای مختلفی نوشته میشوند که به آنها زبانهای برنامهنویسی گفته میشود.
هدف از برنامهنویسی حل مسائل و انجام وظایف مختلف توسط کامپیوتر است. برنامهها میتوانند کارهای سادهای مانند محاسبه اعداد و نمایش متن را انجام دهند یا وظایف پیچیدهتر مانند طراحی وبسایت، توسعه اپلیکیشنهای موبایل، تجزیه و تحلیل دادهها و ساخت هوش مصنوعی را به عهده داشته باشند.
انواع برنامهنویسی:
برنامهنویسی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم میشود:
- برنامهنویسی سطح بالا: این نوع برنامهنویسی از زبانهایی استفاده میکند که شبیه به زبان انسان هستند و خواندن و نوشتن آنها آسانتر است. زبانهای برنامهنویسی سطح بالا مانند پایتون، جاوا و سی شارپ به طور گسترده در توسعه وب، اپلیکیشنهای موبایل و نرمافزارهای کاربردی استفاده میشوند.
- برنامهنویسی سطح پایین: این نوع برنامهنویسی از زبانهایی استفاده میکند که به زبان ماشین نزدیکتر هستند و درک و نوشتن آنها دشوارتر است. زبانهای برنامهنویسی سطح پایین مانند زبان اسمبلی برای برنامهنویسی سیستمهای عامل، درایورهای دستگاه و سایر برنامههای نزدیک به سختافزار استفاده میشوند.
مهارتهای مورد نیاز برای برنامهنویسی:
برای تبدیل شدن به یک برنامهنویس موفق، به مهارتهای مختلفی نیاز دارید، از جمله:
- منطق و حل مسئله: برنامهنویسان باید بتوانند مسائل را به طور منطقی تجزیه و تحلیل کرده و راهحلهای خلاقانه برای آنها ارائه دهند.
- تفکر انتقادی: برنامهنویسان باید بتوانند به طور انتقادی فکر کنند، اشکالات را پیدا کرده و آنها را رفع کنند.
- مهارتهای حل مسئله: برنامهنویسان باید بتوانند مسائل را به گامهای کوچکتر و قابل مدیریت تقسیم کنند و برای هر گام راهحل مناسب را پیدا کنند.
- دقت و توجه به جزئیات: برنامهنویسان باید دقیق باشند و به جزئیات توجه کنند تا از بروز خطا در برنامهها جلوگیری شود.
- مهارتهای یادگیری: دنیای برنامهنویسی دائماً در حال تغییر و تحول است و برنامهنویسان باید به طور مداوم مهارتهای جدید را یاد بگیرند و دانش خود را به روز نگه دارند.
کاربردهای برنامهنویسی:
برنامهنویسی در طیف وسیعی از زمینهها کاربرد دارد، از جمله:
- توسعه وب: برنامهنویسی برای طراحی و توسعه وبسایتها، اپلیکیشنهای وب و سایر برنامههای تحت وب استفاده میشود.
- توسعه اپلیکیشنهای موبایل: برنامهنویسی برای طراحی و توسعه اپلیکیشنهای موبایل برای سیستم عاملهای مختلف مانند اندروید و iOS استفاده میشود.
- نرمافزارهای کاربردی: برنامهنویسی برای توسعه نرمافزارهای کاربردی برای کامپیوترهای شخصی، مانند نرمافزارهای اداری، ویرایشگرهای متن و بازیها استفاده میشود.
- هوش مصنوعی: برنامهنویسی برای توسعه سیستمهای هوش مصنوعی، مانند رباتها، ماشینهای یادگیری و سیستمهای تشخیص چهره استفاده میشود.
- داده کاوی: برنامهنویسی برای تجزیه و تحلیل دادهها، استخراج اطلاعات و کشف الگوها در دادهها استفاده میشود.
- شبکههای کامپیوتری: برنامهنویسی برای طراحی و توسعه شبکههای کامپیوتری، مانند روترها، سوئیچها و فایروالها استفاده میشود.
وظایف اصلی برنامه نویس چیست؟
برنامهنویسان وظایف مختلفی را در دنیای دیجیتال امروز بر عهده دارند. وظایف اصلی یک برنامهنویس را میتوان به طور کلی در دستههای زیر دستهبندی کرد:
1. طراحی و برنامهنویسی:
- تجزیه و تحلیل نیازها: یک برنامهنویس ابتدا باید نیازها و الزامات پروژه را به طور کامل درک کند. این کار شامل صحبت با ذینفعان، بررسی اسناد و الزامات پروژه و انجام تحقیقات لازم است.
- طراحی سیستم: پس از درک نیازها، برنامهنویس باید سیستم را طراحی کند. این کار شامل تعیین معماری سیستم، طراحی پایگاه داده، طراحی رابط کاربری و سایر اجزای سیستم است.
- نوشتن کد: مرحله بعد، نوشتن کد برنامه با استفاده از زبانهای برنامهنویسی مناسب است. برنامهنویس باید از اصول برنامهنویسی، الگوریتمها و ساختارهای داده برای نوشتن کد تمیز، کارآمد و قابل نگهداری استفاده کند.
- آزمایش و رفع اشکال: پس از نوشتن کد، برنامهنویس باید برنامه را به طور کامل آزمایش کند تا از عملکرد صحیح آن مطمئن شود. این کار شامل یافتن و رفع اشکالات، تست واحد، تست ادغام و تست عملکرد است.
2. استقرار و نگهداری:
- استقرار: پس از اینکه برنامه به طور کامل آزمایش و اشکالزدایی شد، باید در محیط عملیاتی مستقر شود. این کار شامل نصب برنامه، پیکربندی آن و آموزش کاربران است.
- نگهداری: برنامهنویس باید پس از استقرار برنامه، به ارائه پشتیبانی و نگهداری از آن ادامه دهد. این کار شامل رفع اشکالات، بهروزرسانی برنامه، اضافه کردن ویژگیهای جدید و سازگاری با تغییرات در محیط است.
3. سایر وظایف:
- مستندسازی: برنامهنویس باید از تمام مراحل پروژه، از جمله الزامات طراحی، کد و دستورالعملهای استفاده، مستندات تهیه کند.
- همکاری با دیگران: برنامهنویسان اغلب در تیمهایی با سایر برنامهنویسان، طراحان، تحلیلگران و سایر ذینفعان کار میکنند. آنها باید بتوانند به طور موثر با دیگران ارتباط برقرار کرده و با آنها همکاری کنند.
- یادگیری مداوم: دنیای برنامهنویسی دائماً در حال تغییر و تحول است و برنامهنویسان باید به طور مداوم مهارتهای جدید را یاد بگیرند و دانش خود را به روز نگه دارند.
علاوه بر وظایف فوق، برنامهنویسان ممکن است وظایف دیگری را نیز بسته به نوع برنامهای که روی آن کار میکنند، محل کار و تخصص خود انجام دهند.
مهارتهای مورد نیاز برای یک برنامهنویس موفق:
برای انجام وظایف خود به طور موثر، یک برنامهنویس به مجموعه مهارتهای مختلفی نیاز دارد، از جمله:
- مهارتهای فنی: تسلط بر زبانهای برنامهنویسی، الگوریتمها، ساختارهای داده و سایر مفاهیم فنی
- مهارتهای حل مسئله: توانایی تجزیه و تحلیل مسائل پیچیده، یافتن راهحلهای خلاقانه و پیادهسازی آنها
- مهارتهای تفکر انتقادی: توانایی ارزیابی اطلاعات، شناسایی و رفع اشکالات و تصمیمگیریهای درست
- مهارتهای ارتباطی: توانایی برقراری ارتباط موثر با ذینفعان، نوشتن مستندات واضح و ارائه توضیحات فنی
- مهارتهای کار تیمی: توانایی همکاری موثر با دیگران در یک محیط تیمی
- مهارتهای یادگیری: تمایل به یادگیری مداوم و به روز نگه داشتن دانش و مهارتها
تبدیل شدن به یک برنامهنویس: گام به گام
در دنیای دیجیتال امروز، برنامهنویسی به یکی از ضروریترین مهارتها برای موفقیت تبدیل شده است. تقاضا برای برنامهنویسان ماهر و کارآمد در حال افزایش است و فرصتهای شغلی متعددی در این زمینه وجود دارد. اگر به دنبال شغلی چالشبرانگیز، خلاقانه و پردرآمد هستید، برنامهنویسی میتواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
اما چگونه میتوان به یک برنامهنویس تبدیل شد؟ در این مطلب، گامهای اصلی برای تبدیل شدن به یک برنامهنویس را به طور کامل مورد بررسی و تشریح قرار میدهیم.
1. انتخاب زبان برنامهنویسی:
اولین قدم، انتخاب زبان برنامهنویسی مناسب است. زبانهای برنامهنویسی مختلفی وجود دارند که هر کدام کاربردها و مزایا و معایب خاص خود را دارند.
برخی از زبانهای محبوب برنامهنویسی عبارتند از:
- پایتون: زبانی ساده و قدرتمند که برای یادگیری مبتدیان مناسب است و در زمینههای مختلفی مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و توسعه وب کاربرد دارد.
- جاوا: زبانی همهکاره که برای توسعه انواع برنامهها، از جمله برنامههای اندروید، برنامههای سازمانی و وبسایتها استفاده میشود.
- سی شارپ: زبانی قدرتمند که برای توسعه برنامههای تحت ویندوز و وبسایتها استفاده میشود.
- جاوا اسکریپت: زبانی ضروری برای توسعه وبسایتهای تعاملی و برنامههای تحت وب.
- سی پلاس پلاس: زبانی قدرتمند و کارآمد که برای توسعه برنامههای سیستمی، بازیها و برنامههای گرافیکی استفاده میشود.
عوامل مختلفی را باید در نظر بگیرید تا زبان برنامهنویسی مناسب خود را انتخاب کنید، از جمله:
- اهداف شما: میخواهید چه نوع برنامههایی بسازید؟
- علاقه شما: به کدام زبان برنامهنویسی بیشتر علاقه دارید؟
- بازار کار: تقاضا برای چه زبانهای برنامهنویسی در بازار کار بیشتر است؟
2. یادگیری زبان برنامهنویسی:
پس از انتخاب زبان برنامهنویسی، باید آن را به طور کامل یاد بگیرید. منابع مختلفی برای یادگیری برنامهنویسی وجود دارد، از جمله:
- دورههای آنلاین: وبسایتهای مختلفی مانند Coursera، edX و Udemy دورههای آنلاین برنامهنویسی را با کیفیت بالا ارائه میدهند.
- کتابها: کتابهای برنامهنویسی متعددی در بازار وجود دارند که میتوانند به شما در یادگیری زبان برنامهنویسی مورد نظرتان کمک کنند.
- بوتکمپها: بوتکمپها دورههای فشرده برنامهنویسی هستند که میتوانند در مدت زمان کوتاهی به شما مهارتهای لازم برای ورود به بازار کار را آموزش دهند.
- تمرین: بهترین راه برای یادگیری برنامهنویسی، تمرین و کدنویسی است. سعی کنید پروژههای مختلفی را برنامهنویسی کنید تا مهارتهای خود را ارتقا دهید.
3. ساخت نمونه کار:
پس از یادگیری زبان برنامهنویسی، باید نمونه کاری از پروژههای خود را بسازید. نمونه کار شما به شما کمک میکند تا مهارتهای خود را به کارفرمایان و مشتریان بالقوه نشان دهید.
پروژههای نمونه کار شما میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- پروژههای شخصی: وبسایتها، اپلیکیشنها یا سایر برنامههایی که در زمان آزاد خود ساختهاید.
- پروژههای درسی: پروژههایی که در طول تحصیل خود انجام دادهاید.
- پروژههای مشارکت در منبع باز: میتوانید در پروژههای منبع باز مشارکت کنید و به کد سایر برنامهنویسان کمک کنید.
4. جستجوی شغل:
پس از ساخت نمونه کار، میتوانید به دنبال شغل به عنوان برنامهنویس بگردید. وبسایتهای مختلفی مانند Indeed، LinkedIn و Glassdoor وجود دارند که میتوانید از آنها برای یافتن شغل مناسب استفاده کنید.
در هنگام جستجوی شغل، به نکات زیر توجه کنید:
- رزومه خود را به روز نگه دارید: رزومه خود را به گونهای تنظیم کنید که مهارتها و تجربیات شما را به طور برجسته نشان دهد.
- برای مصاحبه آماده شوید: سوالات متداولی که در مصاحبههای برنامهنویسی پرسیده میشود را مطالعه کنید و برای پاسخ به آنها آماده باشید.
زبانهای برنامهنویسی مختلف: بررسی کاربردها و حوزههای کارکردی
دنیای برنامهنویسی دنیایی پهناور و متنوع است که زبانهای مختلفی در آن حاکمیت دارند. هر کدام از این زبانها ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند و برای حل مسائلی خاص و انجام وظایف مشخصی طراحی شدهاند.
در این مطلب، به بررسی برخی از محبوبترین زبانهای برنامهنویسی، کاربردها و حوزههای کارکردی اصلی آنها میپردازیم:
1. پایتون:
- کاربردها: هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، علم داده، تحلیل داده، توسعه وب، اتوماسیون، اسکریپتنویسی
- حوزههای کارکردی:
- هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: پایتون به دلیل سادگی و خوانایی بالا، به زبان محبوب در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین تبدیل شده است. کتابخانههای قدرتمندی مانند TensorFlow و PyTorch برای انجام محاسبات پیچیده هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در پایتون وجود دارد.
- علم داده و تحلیل داده: پایتون با کتابخانههای قدرتمندی مانند NumPy، Pandas و Matplotlib، ابزاری عالی برای تجزیه و تحلیل دادهها، استخراج اطلاعات و کشف الگوها در دادهها است.
- توسعه وب: با استفاده از فریمورکهایی مانند Django و Flask، میتوان وبسایتها و برنامههای تحت وب قدرتمند و پویا را با پایتون توسعه داد.
- اتوماسیون: پایتون برای خودکارسازی وظایف مختلف، از جمله مدیریت سیستم، تست نرمافزار و اسکریپتنویسی اداری، به طور گسترده استفاده میشود.
2. جاوا:
- کاربردها: توسعه اندروید، برنامههای سازمانی، وبسایتها، اینترنت اشیا
- حوزههای کارکردی:
- توسعه اندروید: جاوا زبان اصلی برای توسعه برنامههای اندروید است. با استفاده از Android Studio، میتوان اپلیکیشنهای اندرویدی قدرتمند و با کارایی بالا را با جاوا توسعه داد.
- برنامههای سازمانی: جاوا به دلیل پایداری، امنیت و قابلیت مقیاسپذیری بالا، به طور گسترده در توسعه برنامههای سازمانی پیچیده استفاده میشود.
- وبسایتها: با استفاده از فریمورکهایی مانند Spring Boot، میتوان وبسایتها و برنامههای تحت وب قدرتمند و پویا را با جاوا توسعه داد.
- اینترنت اشیا: جاوا به دلیل قابلیت اتصال بالا و پایداری، برای توسعه برنامههای اینترنت اشیا مناسب است.
3. سی شارپ:
- کاربردها: توسعه ویندوز، بازیها، برنامههای کاربردی، وبسایتها
- حوزههای کارکردی:
- توسعه ویندوز: سی شارپ زبان اصلی برای توسعه برنامههای تحت ویندوز است. با استفاده از Visual Studio، میتوان برنامههای ویندوزی قدرتمند و با رابط کاربری جذاب را با سی شارپ توسعه داد.
- بازیها: سی شارپ به دلیل سرعت و کارایی بالا، برای توسعه بازیهای کامپیوتری به طور گسترده استفاده میشود. موتور بازی Unity از سی شارپ به عنوان زبان اصلی برنامهنویسی خود استفاده میکند.
- برنامههای کاربردی: با استفاده از فریمورکهایی مانند .NET Framework، میتوان برنامههای کاربردی دسکتاپ و تحت وب قدرتمند را با سی شارپ توسعه داد.
- وبسایتها: با استفاده از ASP.NET، میتوان وبسایتها و برنامههای تحت وب قدرتمند و پویا را با سی شارپ توسعه داد.
4. جاوا اسکریپت:
- کاربردها: توسعه وب، برنامههای تحت وب تک صفحهای، بازیهای مرورگری، برنامههای موبایل
- حوزههای کارکردی:
- توسعه وب: جاوا اسکریپت زبانی ضروری برای توسعه وب است.
5. سی پلاس پلاس:
- کاربردها: برنامههای سیستمی، بازیها، برنامههای گرافیکی، شبیهسازیها
- حوزههای کارکردی:
- برنامههای سیستمی: سی پلاس پلاس به دلیل سرعت، کارایی و دسترسی مستقیم به سختافزار، برای توسعه برنامههای سیستمی مانند سیستم عاملها، درایورهای دستگاه و برنامههای شبکه استفاده میشود.
- بازیها: سی پلاس پلاس به دلیل سرعت و کارایی بالا، برای توسعه بازیهای کامپیوتری پیچیده به طور گسترده استفاده میشود. موتورهای بازی Unreal Engine و CryEngine از سی پلاس پلاس به عنوان زبان اصلی برنامهنویسی خود استفاده میکنند.
- برنامههای گرافیکی: سی پلاس پلاس به دلیل قدرت پردازش گرافیکی بالا، برای توسعه برنامههای گرافیکی مانند ویرایشگرهای عکس، برنامههای طراحی و نرمافزارهای CAD استفاده میشود.
- شبیهسازیها: سی پلاس پلاس به دلیل سرعت و دقت بالا، برای توسعه شبیهسازیهای پیچیده در زمینههای مختلف مانند مهندسی، علوم و مالی استفاده میشود.
شغل برنامهنویسی: بررسی و تشریح کامل شاخهها
دنیای برنامهنویسی دنیایی پهناور و متنوع است که شاخههای مختلفی را شامل میشود. هر کدام از این شاخهها بر روی جنبه خاصی از برنامهنویسی تمرکز دارند و نیازمند مهارتها و دانش تخصصی خاص خود هستند.
در این مطلب، به بررسی برخی از شاخههای اصلی شغل برنامهنویسی و وظایف و مسئولیتهای هر کدام میپردازیم:
1. توسعه وب:
- شرح وظایف: توسعهدهندگان وب مسئول طراحی، ساخت و نگهداری وبسایتها و برنامههای تحت وب هستند. آنها با استفاده از زبانهای برنامهنویسی سمت کلاینت مانند HTML، CSS و جاوا اسکریپت و زبانهای برنامهنویسی سمت سرور مانند PHP، Python و Java، وبسایتها و برنامههای تعاملی و پویا را ایجاد میکنند.
- مهارتهای مورد نیاز: تسلط بر زبانهای برنامهنویسی وب، فریمورکها و کتابخانههای وب، اصول طراحی وب، تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI)
2. توسعه اپلیکیشنهای موبایل:
- شرح وظایف: توسعهدهندگان اپلیکیشنهای موبایل مسئول طراحی، ساخت و نگهداری اپلیکیشنهای موبایل برای سیستم عاملهای مختلف مانند اندروید و iOS هستند. آنها با استفاده از زبانهای برنامهنویسی مانند Java برای اندروید و Swift یا Objective-C برای iOS، اپلیکیشنهای قدرتمند و با کاربری آسان را برای گوشیهای هوشمند و تبلتها ایجاد میکنند.
- مهارتهای مورد نیاز: تسلط بر زبانهای برنامهنویسی اندروید یا iOS، SDKهای مربوطه، اصول طراحی رابط کاربری موبایل، تجربه کاربری (UX)
3. توسعه نرمافزار:
- شرح وظایف: توسعهدهندگان نرمافزار مسئول طراحی، ساخت و نگهداری برنامههای کامپیوتری هستند. آنها با استفاده از زبانهای برنامهنویسی مختلف مانند C++، Java، Python و C#، برنامههایی را برای انجام وظایف مختلف مانند مدیریت سیستم، ویرایش عکس، بازی و غیره ایجاد میکنند.
- مهارتهای مورد نیاز: تسلط بر زبانهای برنامهنویسی، الگوریتمها، ساختارهای داده، پایگاههای داده، اصول مهندسی نرمافزار
4. هوش مصنوعی و یادگیری ماشین:
- شرح وظایف: متخصصان هوش مصنوعی و یادگیری ماشین از الگوریتمها و مدلهای یادگیری ماشین برای حل مسائل پیچیده و استخراج اطلاعات از دادهها استفاده میکنند. آنها با استفاده از زبانهای برنامهنویسی مانند Python و R، سیستمهای هوش مصنوعی قدرتمندی را برای تشخیص چهره، ترجمه زبان، رباتیک و غیره توسعه میدهند.
- مهارتهای مورد نیاز: تسلط بر زبانهای برنامهنویسی، آمار، ریاضیات، یادگیری ماشین، هوش مصنوعی
5. علم داده:
- شرح وظایف: دانشمندان داده از دادهها برای استخراج اطلاعات، کشف الگوها و حل مسائل استفاده میکنند. آنها با استفاده از زبانهای برنامهنویسی مانند Python و R، دادهها را جمعآوری، تجزیه و تحلیل و تفسیر میکنند و از یافتههای خود برای ارائه گزارشها و بینشهای ارزشمند به ذینفعان استفاده میکنند.
- مهارتهای مورد نیاز: تسلط بر زبانهای برنامهنویسی، آمار، ریاضیات، یادگیری ماشین، پایگاههای داده، تجسم داده
6. مهندسی DevOps:
- شرح وظایف: مهندسان DevOps مسئول پل زدن بین توسعه و عملیات هستند. آنها با استفاده از ابزارها و فرآیندهای اتوماسیون، همکاری بین تیمهای توسعه و عملیات را تسهیل میکنند و به طور مداوم بر کیفیت و سرعت انتشار نرمافزار نظارت میکنند.
- مهارتهای مورد نیاز: تسلط بر زبانهای برنامهنویسی، اسکریپتنویسی، ابزارهای DevOps، سیستمهای ابری، شبکه
7. امنیت سایبری:
- شرح وظایف: متخصصان امنیت سایبری از سیستمها و شبکههای کامپیوتری در برابر حملات سایبری محافظت میکنند. آنها با استفاده از دانش خود در زمینه برنامهنویسی، شبکه و سیستمهای عامل، نقاط ضعف امنیتی را شناسایی و رفع میکنند و اقدامات پیشگیرانهای را برای جلوگیری از هک شدن و نفوذ به سیستمها انجام میدهند.
منابع رایگان و بینالمللی برای آموزش برنامهنویسی
منابع آنلاین متعددی برای یادگیری رایگان برنامهنویسی به زبانهای مختلف از جمله فارسی و انگلیسی وجود دارد. در اینجا به برخی از بهترین منابع اشاره میکنم:
1. وبسایتهای آموزشی:
- Khan Academy: این وبسایت دورههای آنلاین رایگان در زمینههای مختلف از جمله برنامهنویسی، ریاضیات، علوم و تاریخ ارائه میدهد. دورههای برنامهنویسی خان آکادمی به زبانهای مختلف از جمله انگلیسی، فارسی، اسپانیایی و فرانسوی موجود است. (https://www.khanacademy.org/login)
- Codecademy: این وبسایت دورههای تعاملی و گام به گام برای یادگیری زبانهای مختلف برنامهنویسی مانند پایتون، جاوا اسکریپت، جاوا، سی شارپ و R ارائه میدهد. (https://www.codecademy.com/)
- Coursera: این وبسایت دورههای آنلاین رایگان و پولی از دانشگاههای برتر جهان در زمینههای مختلف از جمله برنامهنویسی، علوم کامپیوتر، تجارت و مدیریت ارائه میدهد. دورههای برنامهنویسی Coursera به زبانهای مختلف از جمله انگلیسی، فارسی، اسپانیایی و چینی موجود است. (https://www.coursera.org/)
- edX: این وبسایت دورههای آنلاین رایگان و پولی از دانشگاههای برتر جهان در زمینههای مختلف از جمله برنامهنویسی، علوم کامپیوتر، علوم انسانی و مهندسی ارائه میدهد. دورههای برنامهنویسی edX به زبانهای مختلف از جمله انگلیسی، فارسی، اسپانیایی و فرانسوی موجود است. (https://www.edx.org/)
- Udemy: این وبسایت دورههای آنلاین پولی در زمینههای مختلف از جمله برنامهنویسی، توسعه وب، طراحی گرافیک و بازاریابی ارائه میدهد. Udemy طیف گستردهای از دورههای برنامهنویسی را برای مبتدیان تا متخصصان ارائه میدهد. (https://www.udemy.com/)